reklama

Prędkości tramwajów 2023. Raport Pulsu Gdańska

Opublikowano:
Autor:

Prędkości tramwajów 2023. Raport Pulsu Gdańska - Zdjęcie główne

reklama
Udostępnij na:
Facebook

Przeczytaj również:

Transport miejskiJuż po raz trzeci sprawdziliśmy, z jakimi przeciętnymi prędkościami poruszają się tramwaje w naszym kraju. Poddaliśmy analizie wszystkie istniejące systemy tramwajowe w kraju.
reklama

W tegorocznym zestawieniu uwzględnione zostały 173 linie tramwajowe. Ranking nie obejmuje linii nocnych, weekendowych oraz turystycznych.

Zestawienia ogólnopolskie

Prędkość ogółem

Miejsce Miasto Prędkość 2023 Prędkość 2022 Zmiana r/r
1 Bydgoszcz 21,1 20,1 4,9%
2 Poznań 20,5 19,9 3,4%
3 Częstochowa 20,2 19,8 1,9%
4 Toruń 19,7 19,9 -1,1%
5 Olsztyn 19,5 20,2 -3,7%
6 Kraków 19,3 19,2 0,5%
7 Szczecin 19,0 20,0 -4,9%
8 Warszawa 18,9 19,3 -2,5%
9 Grudziądz 18,8 17,7 6,3%
10 Gorzów Wlkp. 18,3 20,0 -8,8%
11 GOP 18,2 17,9 1,7%
12 Gdańsk 17,7 17,5 1,6%
13 Wrocław 16,9 16,7 1,4%
14 Łódź 16,5 16,9 -2,3%
15 Elbląg 16,4 16,5 -0,4%
Po zakończeniu dużej części remontów na sieci na podium wrócił Poznań, który ustępuje jedynie Bydgoszczy. W stolicy Wielkopolski cały czas prowadzone są inwestycje, które wymuszają zmiany części tras i obniżają prędkość komunikacyjną na części linii, nie pozwalając na powrót na pozycję lidera. W Bydgoszczy z powodu prowadzonych inwestycji zawieszona pozostaje natomiast najwolniejsza linia nr 11. Na wysokie ogólne wyniki Poznania i Bydgoszczy wpływa funkcjonowanie szybkich tras: do Osiedla Sobieskiego w Poznaniu oraz na Fordon w Bydgoszczy. Na podium znalazła się Częstochowa, która może się pochwalić prawie w całości wyremontowaną siecią tramwajową, o nieskomplikowanym przebiegu, wydzielonymi torowiskami i małą liczbą węzłów torowych, które zawsze ograniczają prędkość przejazdu.

reklama

Ubiegłoroczny lider - Olsztyn jest w trakcie rozbudowy sieci tramwajowej, która częściowo wpływa na ruch na istniejących liniach. Roboty związane z włączeniem nowej trasy w istniejącą sieć odbiło się na średniej prędkości tramwajów. Warto odnotować zakończenie remontu trasy na Rządz w Grudziądzu i przywrócenie kursów linii nr 2, które przełożyły się na skokowy wzrost średniej prędkości. W Gorzowie Wielkopolskim wznowiono funkcjonowanie zwieszonych linii 2 i 3, których średnie prędkości są wyraźnie niższe niż na linii nr 1, która jako jedyna funkcjonowała w rok temu

Zmiany nastąpiły w końcówce rankingu. Wartym odnotowania faktem jest spadek prędkości tramwajów w Łodzi, spowodowany licznymi inwestycjami, które skutkują zmianami tras i kumulacją pojazdów na pozostałych czynnych odcinkach. Podobnie jak w innych miastach objętych dużym programem remontowym (np. Warszawa, Szczecin), czasowe wyłączenie części odcinków i zagęszczenie ruchu odbiło się negatywnie na średnich prędkościach tramwajów.

reklama

Prędkość szczytowa

Miejsce Miasto Prędkość 2023 Prędkość 2022 Zmiana r/r
1 Bydgoszcz 20,4 19,9 2,6%
2 Częstochowa 20,1 19,8 1,4%
3 Poznań 20,0 19,4 3,2%
4 Olsztyn 19,5 20,2 -3,7%
5 Toruń 19,5 19,9 -2,1%
6 Kraków 19,2 19,1 0,3%
7 Grudziądz 18,8 17,7 6,3%
8 Warszawa 18,4 18,9 -2,7%
9 Szczecin 18,3 19,0 -3,7%
10 Gorzów Wlkp. 18,3 20,0 -8,8%
11 GOP 18,2 17,8 2,2%
12 Gdańsk 17,8 17,5 1,7%
13 Elbląg 16,3 16,3 0,0%
14 Łódź 16,3 16,6 -1,6%
15 Wrocław 16,2 15,9 2,3%
W godzinach szczytu najszybciej tramwaje kursują po Bydgoszczy, co jest zasługą długiej, w pełni wydzielonej i wyposażonej w tramwajowe priorytety na skrzyżowaniach trasy na Fordon. Poznań w szczycie zajmuje trzecią pozycję z uwagi na odcinki w jezdni, które w godzinach największego ruchu są czynnikiem spowalniającym ruch. Wrocław, choć znajduje się w rankingu na końcu, w ciągu minionego roku poprawił średnią prędkość tramwajów w szczycie. Jest to zasługa między innymi powrotu wznowienia kursów na Leśnicę, gdzie średnia prędkość tramwajów pozostaje wyższa niż na pozostałych trasach, a także oddawania do użytku kolejnych wyremontowanych odcinków. Większość spadków średniej prędkości w miastach (np. Szczecin, Warszawa) wiąże się z prowadzonymi inwestycjami i zmianami tras, które wpływają na zwiększenie natężenia ruchu na innych odcinkach.

reklama

W niektórych miastach można zaobserwować, że średnia prędkość w szczycie jest wyższa niż poza szczytem. Dotyczy to na przykład Gdańska, gdzie zarówno w szczycie jak i poza nim stosuje się jednakowe rozkładowe czasy przejazdu. Lepszy wynik w godzinach szczytu to zasługa funkcjonowania linii nr 7, która jest najszybsza w mieście, ale funkcjonuje wyłącznie w godzinach szczytu.

Prędkość pozaszczytowa

Miejsce Miasto Prędkość 2023 Prędkość 2022 Zmiana r/r
1 Bydgoszcz 21,8 20,3 7,4%
2 Poznań 21,1 20,3 3,6%
3 Częstochowa 20,3 19,8 2,5%
4 Toruń 20,0 19,9 0,2%
5 Szczecin 19,7 21,4 -7,7%
6 Olsztyn 19,5 20,2 -3,7%
7 Kraków 19,5 19,3 0,8%
8 Warszawa 19,4 19,9 -2,7%
9 Grudziądz 18,8 17,7 6,3%
10 Gorzów Wlkp. 18,3 20,0 -8,8%
11 GOP 18,1 17,9 1,1%
12 Gdańsk 17,7 17,4 1,6%
13 Wrocław 17,6 17,5 0,6%
14 Łódź 16,7 17,5 -4,4%
15 Elbląg 16,6 16,7 -0,8%
Poza godzinami szczytu znacząco wzrastają prędkości komunikacyjne w miastach stosujących zróżnicowane rozkłady jazdy w zależności od pory dnia. Na prowadzenie wysuwają się również sieci, które posiadają torowiska w jezdni.

Duże różnice w prędkościach komunikacyjnych względem godziny szczytu widoczne są m.in. w Szczecinie, Poznaniu, Wrocławiu i Łodzi. Szczecin i Poznań wyprzedzają mniejsze sieci, na których stosuje się jednakowe czasy przejazdu przez całą dobę.

Na koniec rankingu spadają sieci, na których czasy jazdy w szczycie i poza szczytem są stałe lub różnią się minimalnie, jak np. w Elblągu, który w godzinach pozaszczytowych zajmuje ostatnią pozycję w rankingu,

Bydgoszcz

  • Średnia prędkość tramwajów w szczycie: 20,4 km/h
  • Średnia prędkość tramwajów poza szczytem: 21,8 km/h
  • Najszybsza linia tramwajowa w szczycie: 5 - 24,7 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 4)
  • Najszybsza linia tramwajowa poza szczytem: 5 - 26,9 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 5)
Obecnie bydgoska sieć liczy ponad 41 km długości, z czego około 80% torowisk jest wydzielonych z jezdni. Na trasie na Fordon zastosowano priorytetyzację ruchu tramwajowego na skrzyżowaniach, co pozwala rozwijać pojazdom wysokie prędkości komunikacyjne.

Z powodu kontynuowanego w tym roku zamknięcia torów w ciągu ulicy Perłowej w Bydgoszczy pod koniec maja funkcjonowało 10 z 11 linii tramwajowych. Za wyjątkiem linii 5 i 7, kursujących w wąskich szczytach komunikacyjnych co 10 minut, wszystkie linie przez cały dzień kursują z niską jak na tramwaj częstotliwością co 20 minut. W weekendy częstotliwość na wszystkich liniach jest jeszcze niższa i wynosi zaledwie 30 minut, co jest niespotykane w innych miastach podobnej wielkości. Do 2022 roku wszystkie linie kursowały codziennie. Po ubiegłorocznych cięciach rozkładów jazdy linia nr 1 kursuje tylko w dni robocze w godzinach szczytu, a linia nr 7 tylko w dni robocze. Bydgoszcz stosuje zróżnicowane czasy przejazdu w szczycie i poza szczytem komunikacyjnym.

Częstochowa

  • Średnia prędkość tramwajów w szczycie: 20,1 km/h
  • Średnia prędkość tramwajów poza szczytem: 20,3 km/h
  • Najszybsza linia tramwajowa w szczycie: 1 - 20,6 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 25)
  • Najszybsza linia tramwajowa poza szczytem: 1 - 20,6 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 31)
Częstochowska sieć tramwajowa jest, po sieci olsztyńskiej, drugą najmłodszą w Polsce. Linia łącząca centrum z częstochowską hutą powstała w 1959 roku. W 1984 roku tramwaje dotarły do dzisiejszej pętli Fieldorfa-Nila. W 2012 roku otwarto najnowszy jak dotąd odcinek sieci do pętli Stadion Raków. W ostatnich latach wykonano generalny remont większości sieci, z wyjątkiem nowego odcinka do Stadionu Raków i odcinka do pętli Kucelin Szpital. Prace modernizacyjne zakończono w drugiej połowie 2021 roku.

Obecnie w mieście funkcjonują linie tramwajowe o numerach 1, 2 i 3. Linia nr 1 w ostatnim czasie została reaktywowana. Wcześniej zawieszono ją, tłumacząc tę decyzję złym stanem torów w kierunku pętli Kucelin – Szpital. Linia nr 2 stanowi skrócony wariant linii nr 1.

Tramwaje linii nr 1 i 2 kursują w dni robocze naprzemiennie co 24 minuty. Pod wieczór linia nr 2 kończy funkcjonowanie, a na linii 1 kursy są wykonywane co 20 minut. W weekendy tramwaje linii 1 i 2 kursują naprzemiennie co 40 minut. Pod wieczór linia 2 kończy funkcjonowanie, a „jedynki” kursują co 20 minut. Tramwaje linii nr 3 kursują co 12 minut do godziny 18, a następnie co 20 minut. Na wspólnym dla wszystkich trzech linii odcinku tramwaje kursują w ciągu dnia roboczego z częstotliwością co 6 minut, a weekendy co 10 minut. Na częstochowskich liniach tramwajowych kursują tramwaje 105Na i Pesa Twist.

Elbląg

  • Średnia prędkość tramwajów w szczycie: 16,3 km/h
  • Średnia prędkość tramwajów poza szczytem: 16,6 km/h
  • Najszybsza linia tramwajowa w szczycie: 2 - 16,5 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 131)
  • Najszybsza linia tramwajowa poza szczytem: 2 - 17,1 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 121)
Na sporej części sieci ruch tramwajów odbywa się dwukierunkowo po jednym torze. Pierwsze i ostatnie jak dotąd całkowicie niskopodłogowe tramwaje wprowadzono do ruchu w 2006 roku. Od tego momentu kupowano tramwaje używane, które modernizowano wstawiając przy okazji niskopodłogową wstawkę. W ostatnich latach zakupiono kilka fabrycznie nowych, jednoczłonowych, lecz jedynie częściowo niskopodłogowych pojazdów.

Mimo tych inwestycji, elbląskie tramwaje przechodzą regres. Od lat maleje częstotliwość ich kursowania. Do 2002 roku kursy na liniach 1-3 odbywały się co 15 minut. Później częstotliwość obniżono do 20, a następnie do 24 minut, z wyjątkiem kursującej co 12 minut linii nr 4. Obecnie w mieście funkcjonuje 5 linii tramwajowych, w tym 4 całotygodniowe i jedna funkcjonująca od poniedziałku do piątku. Od 2020 roku żadna linia nie ma cyklicznego rozkładu jazdy. Odstępy między kursami są bardzo nieregularne i wahają się od 20 do blisko 50 minut w środku dnia roboczego. Sytuacja na elbląskiej sieci w 2023 roku nie uległa zmianie względem roku ubiegłego.

Gdańsk

  • Średnia prędkość tramwajów w szczycie: 17,8 km/h
  • Średnia prędkość tramwajów poza szczytem: 17,7 km/h
  • Najszybsza linia tramwajowa w szczycie: 7 - 19,5 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 41)
  • Najszybsza linia tramwajowa poza szczytem: 9 - 18,6 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 80)
Obecnie gdańska sieć liczy 65 kilometrów. Około 85% torowisk jest wydzielonych z jezdni. Tylko jeden odcinek sieci, pomiędzy Węzłem Groddecka a przystankiem Chałubińskiego na Chełmie, posiada cechy szybkiego tramwaju. Cała sieć charakteryzuje się stosunkowo dużym zagęszczeniem przystanków. W planach na najbliższe lata jest budowa trasy Gdańsk Południe – Wrzeszcz oraz nowej zajezdni przy ulicy Warszawskiej na Ujeścisku.

Na początku marca 2023 roku otwarto trasę Nowa Warszawska na Ujeścisku. Od tego momentu sieć obsługiwana jest przez 11 linii tramwajowych, w tym 8 linii całotygodniowych, dwie linie kursujące od poniedziałku do piątku oraz jedną linię funkcjonującą tylko w godzinach szczytu od poniedziałku do piątku. W sezonie letnim sieć tramwajowa w Gdańsku ma duże znaczenie w dowozie mieszkańców i turystów do plaż. W wakacje uruchamiane są linie nr 63 z Łostowic do Brzeźna Plaży oraz 68 z Brętowa PKM przez Ujeścisko do pętli Stogi Plaża. Na większości linii kursy wykonywane są z częstotliwością co 10 minut, a poza szczytem i w soboty co 20 minut. Wszystkie kursy na poszczególnych liniach mają takie same czasy przejazdu, niezależnie od pory dnia i natężenia ruchu tramwajowego.

W połowie 2021 roku powołano zespół mający na celu przyspieszenie tramwajów w Gdańsku. Jego prace opierają się przede wszystkim na opracowywaniu i wdrażaniu nowych programów sygnalizacji świetlnej z priorytetyzacją ruchu tramwajowego. W ciągu niespełna roku zmiany wdrożono na kilku skrzyżowaniach w dzielnicy Piecki-Migowo, na trasie linii 10 i 12. Jedno skrzyżowanie na nowej trasie Nowa Warszawska od początku wyposażone jest w priorytetyzację ruchu szynowego.

GOP

  • Średnia prędkość tramwajów w szczycie: 18,2 km/h
  • Średnia prędkość tramwajów poza szczytem: 18,1 km/h
  • Najszybsza linia tramwajowa w szczycie: 35 - 23,8 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 7)
  • Najszybsza linia tramwajowa poza szczytem: 35 - 23,8 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 12)
Sieć tramwajowa Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego jest zdecydowanie największym systemem tramwajowym w Polsce, mimo zamknięcia licznych tras w ostatnich dziesięcioleciach. System łączy ze sobą wiele miast aglomeracji górnośląskiej: Katowice, Sosnowiec, Będzin, Czeladź, Dąbrowę Górniczą, Siemianowice Śląskie, Chorzów, Świętochłowice, Rudę Śląską, Bytom i Zabrze.

Sieć tramwajowa GOPu jest specyficzna, nieporównywalna z żadną inną w Polsce. Tramwaje zaspokajają nie tylko potrzeby transportowe wewnątrz miast, ale także pomiędzy poszczególnymi miastami konurbacji. Z uwagi na znaczne zróżnicowanie sieci, zróżnicowana jest również częstotliwość kursowania poszczególnych linii. Część z nich kursuje co 15 minut w godzinach szczytu, inne kursują tylko co 30 lub co 60 minut. Istnieją także linie wykonujące zaledwie kilka kursów dziennie, nieujęte w niniejszej analizie. Organizator transportu ZTM GOP stosuje na sieci jednakowe czasy przejazdu we wszystkich porach dnia.

W minionych latach część tras przeszła kompleksową modernizację. Proces odnowy torów tramwajowych trwa do dziś. Sieć liczącą ponad 170 kilometrów obsługuje ponad 20 tramwajowych. Z powodu prac remontowych w tym roku zawieszona pozostaje najkrótsza w Polsce, licząca ponad 1 kilometr linia nr 38 w Bytomiu. Szeroko zakrojone prace remontowe powodują, że liczba linii i ich trasy ulegają częstym i znaczącym zmianom. W momencie publikacji raportu siatka połączeń uległa kolejnej zmianie względem danych zebranych w raporcie.

Gorzów Wielkopolski

  • Średnia prędkość tramwajów w szczycie: 18,3 km/h
  • Średnia prędkość tramwajów poza szczytem: 18,3 km/h
  • Najszybsza linia tramwajowa w szczycie: 1 - 20,0 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 35)
  • Najszybsza linia tramwajowa poza szczytem: 1 - 20,0 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 40)
Gorzów był jednym z ostatnich miast, w których pojawiły się tramwaje niskopodłogowe. Pierwsze Pesy Twist rozpoczęły kursowanie dopiero w 2020 roku. Jednocześnie Gorzów był pierwszym miastem, który wycofał z ruchu tramwaje 105Na.

Od 2017 roku trwa wielki remont gorzowskiej tramwajowej. Do 2020 roku tramwaje w ogóle nie kursowały. Linia nr 1 wznowiła funkcjonowanie 2 lipca 2020 roku na trasie Wieprzyce – Dowgielewiczowej. W sierpniu 2022 roku na trasy powróciły linie 2 i 3 do osiedla Piaski.

Tramwaje na każdej linii kursują obecnie z częstotliwością co 15 minut w godzinach szczytu, co 20 minut poza szczytem i w soboty. W niedzielę i święta na każdej linii kursy wykonywane są zaledwie co 30 minut. Do każdej z trzech w mieście pętli doprowadzono dwie linie, których kursy wykonywane są naprzemiennie w równych odstępach.

Grudziądz

  • Średnia prędkość tramwajów w szczycie: 18,8 km/h
  • Średnia prędkość tramwajów poza szczytem: 18,8 km/h
  • Najszybsza linia tramwajowa w szczycie: 2 - 18,8 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 58)
  • Najszybsza linia tramwajowa poza szczytem: 2 - 18,8 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 73)
Liczący blisko 100 tysięcy mieszkańców Grudziądz jest najmniejszym w Polsce miastem posiadającym transport tramwajowy. W podstawowym układzie na grudziądzkiej sieci funkcjonuje tylko linia nr 2, łącząca Tarpno z osiedlem Rządz. Podczas prac modernizacyjnych uruchamiana jest zastępcza linia nr 1 w relacji Dworzec Kolejowy – Tarpno lub linia nr 3 w relacji Dworzec Kolejowy – Rządz.

Kilka miesięcy temu zakończyła się modernizacja znacznego odcinka sieci tramwajowej, co pozwoliło na powrót podstawowej linii nr 2. Tramwaje na jedynej linii w mieście kursują co 10 minut w dni robocze, co 15 minut w soboty oraz co 20 minut w niedziele i święta.

Do niedawna Grudziądz był jedynym miastem bez tramwajów niskopodłogowych. W ubiegłym roku dostarczono pierwsze cztery trzyczłonowe, klimatyzowane i częściowo niskopodłogowe tramwaje Moderus Beta.

Kraków

  • Średnia prędkość tramwajów w szczycie: 19,2 km/h
  • Średnia prędkość tramwajów poza szczytem: 19,5 km/h
  • Najszybsza linia tramwajowa w szczycie: 21 - 23,4 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 10)
  • Najszybsza linia tramwajowa poza szczytem: 21 - 23,4 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 14)
Sieć Krakowa liczy dziś blisko 100 kilometrów i jest cały czas rozbudowywana. Jednymi z najnowszych, zakończonych w ubiegłych latach inwestycji są: budowa tunelu Krakowskiego Szybkiego Tramwaju między Rondem Mogilskim a Politechniką Krakowską, budowa estakady nad torami kolejowymi na Płaszowie oraz budowa trasy na Czerwone Maki. Najnowszym odcinkiem sieci jest trasa z Kurdwanowa na Łagiewniki, zwana trasą łagiewnicką. W budowie znajduje się trasa na Górkę Narodową. Rozpoczyna się także budowa linii przez ul. Meissnera do Mistrzejowic. Z uwagi na znaczne potoki pasażerskie, na niektórych liniach kursuje dłuższy niż w innych miastach tabor, czyli liczące blisko 43 metry tramwaje Pesa 2014N Krakowiak.

Dla linii nr 50 zaprogramowany jest system priorytetyzacji ruchu tramwajów na skrzyżowaniach, co pozwala na podniesienie średnich prędkości komunikacyjnych. Najszybsza w mieście jest jednak kursująca po Nowej Hucie linia 21, gdzie w ostatnich latach modernizowano część wyeksploatowanych tras.(m.in. na Pleszów). Na krakowskiej sieci tramwajowej funkcjonują przystanki na żądanie. Na części linii zastosowano zróżnicowane czasy przejazdu w zależności od pory dnia.

Łódź

  • Średnia prędkość tramwajów w szczycie: 16,3 km/h
  • Średnia prędkość tramwajów poza szczytem: 16,7 km/h
  • Najszybsza linia tramwajowa w szczycie: 10B - 19,5 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 42)
  • Najszybsza linia tramwajowa poza szczytem: Z17 - 19,5 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 46)
Łódzka sieć tramwajowa przeżywała minionych dziesięcioleciach dziś znaczący regres. Po niemal całkowitej likwidacji sieci podmiejskiej, postępowała degradacja sieci torowisk w mieście. W ciągu kilku ostatnich lat z powodu skrajnie wyeksploatowanych torowisk zamknięto wiele kilometrów tras w różnych częściach miasta. Pod koniec 2021 roku udało się przywrócić ruch na podmiejskiej trasie do Zgierza, która przeszła generalny remont. Reaktywowany odcinek obsługuje linia nr 6. Podmiejski charakter zmodernizowanej trasy uczynił linię 6 najszybszą w łódzkim systemie tramwajowym.

W 2023 roku trwa przebudowa torów na wielu trasach, tym między innymi na ulicach: Wojska Polskiego, Rydza-Śmigłego, Przybyszewskiego, Legionów, placu Wolności, Konstantynowskiej oraz ulic Północnej i Ogrodowej. Budowana jest także podziemna linia kolejowa, która wpływa na organizację komunikacji miejskiej. Wiele linii poprowadzonych jest zmienionymi trasami co w znaczny sposób wpływa na obciążenie tras pozostałych czynnych tras i tym samym na ich prędkość komunikacyjną. Na niskie prędkości wpływa także duża liczba torowisk w jezdni oraz gęsta sieć skrzyżowań w centrum miasta. Już po okresie zbierania danych do raportu 2023 przywrócono funkcjonowanie linii 41 na trasie do Pabianic, która pozytywnie wpłynie na średnią prędkość komunikacyjną sieci w przyszłorocznej edycji raportu.

Kursy są wykonywane na większości linii co 15 minut przez większość dnia w dni robocze, co 15 lub 20 minut w soboty oraz co 20 minut w niedziele. Ponieważ znaczna część torowisk, szczególnie w centrum, poprowadzona jest w jezdni, w rozkładach jazdy stosuje się zróżnicowane czasy przejazdów między przystankami w zależności od pory dnia. Od zeszłego roku trwają dostawy nowych, niskopodłogowych wagonów Moderus Gamma. W dalszym ciągu w mieście najwięcej jest wysokopodłogowych 805Na, w dużej części zmodernizowanych.

Olsztyn

  • Średnia prędkość tramwajów w szczycie: 19,5 km/h
  • Średnia prędkość tramwajów poza szczytem: 19,5 km/h
  • Najszybsza linia tramwajowa w szczycie: 1 - 19,6 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 39)
  • Najszybsza linia tramwajowa poza szczytem: 1 - 19,6 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 45)
Jest to najnowsza sieć tramwajowa w Polsce i jednocześnie jedyna, na której nie ma ani jednej klasycznej pętli. Sieć obsługuje 15 dwustronnych i dwukierunkowych tramwajów Solaris Tramino. Ponadto niedawno zakończono dostawę 12 tramwajów o podobnych cechach, wyprodukowanych przez Turecką firmę Dulmarzar. Zostały one zakupione w celu wzmocnienia istniejących tras oraz obsługi planowanej trasy na Pieczewo. Jej otwarcie powinno nastąpić pod koniec 2023 roku.

Na najnowszej polskiej sieci tramwajowej funkcjonują 2 linie tramwajowe: 1 i 2, które funkcjonują co 15 minut w dni robocze (ze wzmocnieniami w godzinach szczytu). W soboty do wczesnego popołudnia ich częstotliwość wynosi co 15 minut, a później co 20 minut. W niedzielę na obu liniach kursy są wykonywane co 20 lub 30 minut, w zależności od pory dnia. Dawniej funkcjonowała linia nr 3, łącząca dworzec z Uniwersytetem Warmińsko-Mazurskim, która funkcjonowała głównie podczas trwania zajęć na uczelni. Jej reaktywacja jest możliwa w październiku 2023 roku.

Na olsztyńskiej sieci tramwajowej zastosowano priorytet na skrzyżowaniach. Z powodu budowy nowej trasy na Pieczewo, w okolicy budowanego połączenia nowego odcinka z istniejącą siecią, wydłużono rozkładowe czasy przejazdów tramwajów. Z tego powodu średnia prędkość olsztyńskich tramwajów tymczasowo spadła.

Poznań

  • Średnia prędkość tramwajów w szczycie: 20,0 km/h
  • Średnia prędkość tramwajów poza szczytem: 21,1 km/h
  • Najszybsza linia tramwajowa w szczycie: 14 - 26,9 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 2)
  • Najszybsza linia tramwajowa poza szczytem: 14 - 29,4 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 2)
Poznańska sieć rozrasta się systematycznie aż do dnia dzisiejszego. W 1997 roku zbudowano pierwszą w Polsce trasę szybkiego tramwaju do Osiedla Sobieskiego. Poprowadzona na estakadzie oraz w wykopie trasa, pozbawiona jest kolizji z drogami kołowymi. Przystanki zbudowane są na podobieństwo stacji metra i zlokalizowane w dużych odległościach od siebie. Tramwaje rozwijają na tej trasie prędkość 70 km/h. W XXI wieku wydłużono trasę PST do Dworca Zachodniego, wybudowano trasę na Franowo wraz z największą w Polsce zajezdnią, a także zbudowano trasę do osiedla przy ul. Unii Lubelskiej oraz do krańcówki „Błażeja” na Naramowicach. Duża część torowisk w centrum znajduje się w jezdni. Poza tym obszarem dominują torowiska wydzielone z ruchu kołowego.

W 2023 roku, z powodu szerokiego frontu robót torowych m.in. w centrum, czy na Trasie Kórnickiej, część linii kursuje na trasach zmienionych. W maju 2023 roku oddano do użytku wyremontowaną trasę PST oraz torowisko w ulicy Święty Marcin. Tymczasowe zmiany odbiły się negatywnie na średnich prędkościach komunikacyjnych wybranych linii.

W Poznaniu według staniu na 31 maja 2023 r. funkcjonowało 17 linii tramwajowych dziennych i dwie nocne. Jedna linia dzienna pozostawała tymczasowo zawieszona. ZTM Poznań stosuje zróżnicowane czasy przejazdów w zależności od pory dnia.

Szczecin

  • Średnia prędkość tramwajów w szczycie: 18,3 km/h
  • Średnia prędkość tramwajów poza szczytem: 19,7 km/h
  • Najszybsza linia tramwajowa w szczycie: 2 - 23,2 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 12)
  • Najszybsza linia tramwajowa poza szczytem: 2 - 24,2 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 9)
W ostatnich latach stan sieci poprawia się dzięki remontom istniejących tras oraz budowie nowych. Część mocno wyeksploatowanych odcinków jednak nadal czeka na modernizację. Najważniejszym osiągnięciem ostatnich lat była budowa czterokilometrowej trasy Szczecińskiego Szybkiego Tramwaju od Basen Górniczy do pętli Turkusowa. Stosunkowo niedawno otwarto nową trasę z Lasu Arkońskiego do Osiedla Zawadzkiego. Dzięki zastosowanym priorytetom dla pojazdów szynowych na skrzyżowaniach oraz zastosowaniu przystanków na żądanie, tramwaje osiągają na wybranych odcinkach atrakcyjne czasu przejazdu.

Dziś na szczecińskiej sieci tramwajowej funkcjonuje 11 linii tramwajowych. Jedna linia, oznaczona numerem 4, pozostaje zawieszona z powodu remontów torowisk. Trzy linie obsługują trasę szybkiego tramwaju do pętli Turkusowa. Co ważne, w 2023 roku Szczecin kontynuuje szeroko zakrojone prace remontowe, które znacząco odbijają się na funkcjonowaniu transportu tramwajowego. Aktualnie 5 z 11 linii kursuje na trasach zmienionych. Warto podkreślić, że w ubiegłym roku zmienione trasy miało aż 8 z 11 linii. Z powodu znaczących zmian część linii uległa wydłużeniu, część skróceniu, a niektóre zmieniły swój charakter z codziennych na szczytowe.

Podstawowa częstotliwość na większości linii w dni robocze wynosi 7,5 lub 15 minut, w zależności od charakteru linii. W soboty kursy na większości linii także wykonywane są co 15 minut przez większość dnia, zaś w niedziele i święta tramwaje na poszczególnych liniach kursują zazwyczaj co 20 minut. Na trasach niektórych linii znajdują się przystanki na żądanie.

Toruń

  • Średnia prędkość tramwajów w szczycie: 19,5 km/h
  • Średnia prędkość tramwajów poza szczytem: 20,0 km/h
  • Najszybsza linia tramwajowa w szczycie: 5 - 21,6 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 18)
  • Najszybsza linia tramwajowa poza szczytem: 5 - 21,6 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 22)
W minionych latach prowadzono liczne prace remontowe toruńskiej sieci tramwajowej. Co więcej, obecnie trwa jej rozbudowa. W budowie znajduje się trasa do położonego z dala od centrum osiedla Jar. Jej otwarcie planowane jest na wrzesień 2023 roku.

Po Toruniu kursują zarówno tramwaje wysokopodłogowe typu 805Na, jak i niskopodłogowe Pesy Swing w wersji jedno- i dwukierunkowej. Problemem sieci jest mała zajezdnia z 1899, która nie mieści całego taboru. Część tramwajów nocuje na pętlach.

W Toruniu funkcjonują dziś cztery linie tramwajowe o numerach 1, 2, 4, 5 i 7. Na każdej z nich tramwaje kursują co 20 minut w szczycie i co 30 minut poza szczytem. W weekendy kursy wykonywane są co 30 minut. Częstotliwości kursów na wszystkich liniach są niskie jak na standardy miejskiego transportu szynowego.

Warszawa

  • Średnia prędkość tramwajów w szczycie: 18,4 km/h
  • Średnia prędkość tramwajów poza szczytem: 19,4 km/h
  • Najszybsza linia tramwajowa w szczycie: 2 - 27,9 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 1)
  • Najszybsza linia tramwajowa poza szczytem: 2 - 29,6 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 1)
Warszawska sieć tramwajowa stale się powiększa. Kilka lat temu powstała m.in. trasa na Nowodwory. W 2021 roku otwarto nowy odcinek sieci z Nowodworów na Winnicę. Aktualnie trwa m.in. budowa trasy na Wilanów, torów na ulicy Kasprzaka, a także budowa nowej, piątej zajezdni, zlokalizowanej na Annopolu.

W Warszawie według stanu na 30 maja 2023 roku funkcjonowały 24 linie tramwajowe. W 2023 roku część stałych linii tramwajowych pozostaje zawieszonych z powodu prowadzonych w mieście inwestycji, m.in. remontu torów na obozowej oraz budowie tras na ulicy Kasprzaka i na Wilanów. Częstotliwości kursowania są zróżnicowane. Na linii nr 2 w godzinach szczytu kursy wykonywane są nawet co 2-3 minuty. Na pozostałych liniach częstotliwość w szczycie wynosi 4-5, 7-8 minut lub co 10 minut. Poza szczytem i w weekendy kursy na liniach są najczęściej wykonywane co 12-15 minut. Część linii kursuje ze zwiększoną częstotliwością co 7-8 minut także w weekendy.

Od kilku lat Warszawa wprowadza na wybranych odcinkach sieci priorytety dla pojazdów szynowych na skrzyżowaniach. Z powodu remontów oraz wyłączeń niektórych odcinków związanych z rozbudową sieci, w 2023 roku ogólna średnia prędkość na sieci nieznacznie spadła.

Wrocław

  • Średnia prędkość tramwajów w szczycie: 16,2 km/h
  • Średnia prędkość tramwajów poza szczytem: 17,6 km/h
  • Najszybsza linia tramwajowa w szczycie: 3 - 19,3 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 46)
  • Najszybsza linia tramwajowa poza szczytem: 3 - 21,2 km/h (miejsce w rankingu ogólnopolskim: 23)
Najnowszą inwestycją było wybudowanie trasy tramwajowej na Popowice. Aktualnie trwa budowa kolejnego odcinka trasy autobusowo-tramwajowej na Nowy Dwór, która powinna się zakończyć w 2023 roku.

Wrocławska sieć tramwajowa, choć jest rozbudowana, cechuje się znacznym wyeksploatowaniem. W ostatnich latach wdrożono program modernizacji poszczególnych elementów infrastruktury w celu zwiększenia niezawodności transportu szynowego, co skutkowało radykalnym zmniejszeniem liczby wykolejeń od 2020 roku. W momencie przygotowywania raportu, na wrocławskiej sieci tramwajowej funkcjonowały 22 linie tramwajowe, w tym dwie tymczasowe linie okólne: 70 i 74. Linie 18 i 33 obsługiwane są tramwajami dwukierunkowymi z powodu braku klasycznych pętli na krańcach GAJ oraz Stadion Wrocław. Trasy linii tramwajowych ulegają częstym zmianom, z powodu postępujących prac remontowych w różnych lokalizacjach na sieci.

Na większości linii tramwaje kursują co około 12 minut w szczycie i co 15 minut poza szczytem, a w weekendy i w dni robocze po godzinie 20:00 co 20 minut. Gęsta sieć w centrum miasta, przecinająca wiele dużych skrzyżowań, a także wiele torowisk w jezdni, skutkują dużym wpływem ruchu samochodowego na prędkości komunikacyjne tramwajów. Z tego powodu we Wrocławiu występują duże różnice w czasach przejazdu w szczycie oraz poza szczytem transportowym.

Metodologia raportu

W niniejszym raporcie prezentujemy prędkość teoretyczną, zakładaną przez organizatorów transportu zbiorowego w rozkładzie jazdy. Prędkość teoretyczna nie uwzględnia występujących opóźnień. Prędkości rzeczywiste mogą być niższe, ale nie powinny być wyższe. Gdyby prędkości zmierzone były wyższe od rozkładowych, oznaczałoby to, że tramwaje jeżdżą z przyspieszeniem. 

Porównanie rzeczywistej prędkości tramwajów ze wszystkich miast jest praktycznie niemożliwe - organizatorzy transportu stosują bowiem różne systemu zapisu czasu jazdy. Dodatkowo analiza jednego dnia mogłaby być nieobiektywna - jedno zdarzenie drogowe mogłaby zaburzyć badanie. 

W raporcie prezentujemy trzy rodzaje prędkości komunikacyjnych:

  • Szczytową – dotyczy kursów realizowanych w szczycie komunikacyjnym (prędkość pierwszego kursu realizowanego na podstawowej trasie w dzień powszedni po godzinie 15.00)
  • Pozaszczytową - dotyczy kursów realizowanych poza szczytem komunikacyjnym (prędkość pierwszego kursu realizowanego na podstawowej trasie w dzień powszedni po godzinie 21.00)
  • Ogółem – średnia ważoną z dwóch powyższych prędkości
Dane o długościach linii tramwajowych zostały pozyskane od organizatorów transportu w każdym z miast. Czasy przejazdu zostały zaczerpnięte z ogólnodostępnych rozkładów jazdy ważnych w dniu 30 maja 2023 roku.

Autorzy raportu: Krzysztof Kalkowski, Emil Włuka.

reklama
reklama
Udostępnij na:
Facebook
wróć na stronę główną

ZALOGUJ SIĘ - Twoje komentarze będą wyróżnione oraz uzyskasz dostęp do materiałów PREMIUM.

e-mail
hasło

Nie masz konta? ZAREJESTRUJ SIĘ Zapomniałeś hasła? ODZYSKAJ JE

reklama
Komentarze (0)

Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.

Wczytywanie komentarzy
reklama
reklama