Gdańsk Śródmieście popularniejszy niż Gdańsk Główny? Absurdalna statystyka kolejowa

Urząd Transportu Kolejowego opublikował raport za miniony rok dotyczący obsługi pasażerów na wszystkich stacjach i przystankach osobowych w Polsce. Raport powstał na podstawie danych z systemów biletowych wszystkich polskich przewoźników. Analizując raport dla gdańskich stacji można dojść do wniosku, że przedstawione dane nie mają nic wspólnego z rzeczywistością. Ale po kolei.

Pierwszą tabelą raportu Urzędu Transportu Kolejowego jest zestawienie największych stacje pod względem wymiany pasażerów w 2020 r. Na 10. miejscu zestawienia znalazła się stacja Gdańsk Śródmieście z wynikiem 5,5 mln pasażerów rocznie. Dla porównania Warszawa Centralna obsłużyła w ubiegłym roku 7,7 mln osób, zaś najczęściej odwiedzany przez pasażerów polski dworzec Wrocław Główny może poszczycić się wynikiem 12,4 mln pasażerów.

Gdańsk Główny daleko za Śródmieściem

Każdy, kto choć raz odwiedził wszystkie, trzy stacje doskonale wie, że liderem nie jest Gdańsk Śródmieście. Gdyby wierzyć kolejowym statystykom, każdy pociąg SKM odjeżdżający ze Śródmieścia powinien mieć na pokładzie około 120 osób. Zazwyczaj ta liczba wynosi jednak kilkadziesiąt. Zdecydowanie więcej pasażerów do pociągów SKM wsiada na kolejne, stacji, czyli w Gdańsku Głównym. Co więcej, na stacji Gdańsk Główny zatrzymuje się jeszcze ponad 100 pociągów PKP Intercity oraz Polregio, które dowożą i zabierają z Gdańska setki pasażerów.

Nic niewarte dane SKM

- Dane dotyczące wymiany pasażerskich na stacjach i przystankach, przekazywane przez spółkę PKP SKM w Trójmieście  do Urzędu Transportu Kolejowego, pochodzą z systemów sprzedaży biletów. UTK, publikując te dane zastrzega, że rzeczywista wymiana pasażerów na stacjach różni się od danych pochodzących z tych systemów – tłumaczy Tomasz Złotoś, rzecznik przewoźnika.

Skąd zatem taki wysoki wynik stacji Gdańsk Śródmieście skoro dane pochodzą z systemu sprzedaży? Wynika on z ułomności systemu i taryfy PKP SKM w Trójmieście. Lokalny przewoźnik, jako jeden z dwóch w kraju, nie umiał urzędnikom wskazać stacji lub przystanku na którym wysiadali pasażerowie.

-  W przypadku PKP SKM w Trójmieście oraz Warszawskiej Kolei Dojazdowej dane dotyczące wymiany pasażerskiej powstały poprzez podwojenie wartości wsiadających na wybranej stacji, ponieważ przewoźnicy ci nie byli w stanie wskazać stacji wysiadania – tłumaczy UTK w raporcie.

Takie przyjęcie metodologii w większości przypadków jedynie nieznacznie zaburzyłoby statystykę. Zazwyczaj w ciągu doby liczba osób wsiadających i wysiadających jest bowiem zbliżona.

W przypadku PKP SKM w Trójmieście, taka metodologia okazała się jednak ogromnym błędem. Wszystko dlatego, że przewoźnik stosuje bilety "strefowe", które zazwyczaj zaczynają się... w Gdańsku Śródmieściu. Przykładowo, jeżeli pasażer chce zakupić bilet w biletomacie SKM w Gdańsku Głównym na swoją podróż do Oliwy, urządzenie zaproponuje mu najtańszą opcję w postaci tzw. biletu miejskiego ważnego w całym Gdańsku. Jeżeli pasażer go wybierze, a zazwyczaj tak zrobi bo to najtańsza opcja, to urządzenie wydrukuje bilet na relację... Gdańsk Śródmieście – Gdańsk Żabianka-AWFiS. W ten sposób taryfa i system sprzedaży PKP SKM Trójmiasto fałszują dane dotyczące ruchu podróżnych.

Dokładnie w ten sposób tłumaczy też "papierową" popularność stacji Gdańsk Śródmieście rzecznik SKM.

- Jednym z powodów takich różnic mogą być bilety strefowe i odcinkowe, które pasażerowie kupują do stacji końcowej w danej strefie (taką stacją dla pociągów PKP SKM jest m.in. Gdańsk Śródmieście), mimo że wysiadają najczęściej na innej stacji. W związku z brakiem możliwości dokładnego określenia  na jakich odcinkach  podróżują pasażerowie posiadający takie bilety, są oni "przypisywani "do poszczególnych stacji i przystanków, proporcjonalnie do liczby sprzedanych biletów relacyjnych – mówi nam Tomasz Złotoś.

Dzienna popularność przystanków wg raportu UTK