Czasy najdawniejsze
Pierwsze odnotowane zapisy odnośnie Ujeściska pochodzą z 1338 roku, pod nazwą Mesthin (Mieścin, Mieścino), używaną przez Polaków jeszcze w czasach napoleońskich. Około 1379 roku wieś przemianowano przez Krzyżaków jako Wonneberg. W 1879 roku historyk Wojciech Kętrzyński zasugerował obecną nazwę, tłumacząc Wonneberg jako Wujeścisko. Swoim pierwotnym zasięgiem wieś obejmowała dzisiejszą Zabornię, Pieklisko, Wzgórze Mickiewicza, oba brzegi Potoku Siedlickiego od Jasienia po Krzyżowniki, zaś od północy graniczyła z Zakoniczynem w okolicy stawu rybnego.W 1340 roku Krzyżacy wydali wieś do lokacji na prawie chełmińskim. Zajmowała wówczas około 649 hektarów, a na jej terenie znajdowała się karczma Heidekrug (Borowa) i 25 hektarów łąk do wypasu bydła w Krępcu. Historyczne centrum wsi zlokalizowano między obecną ulicą Warszawską, Kielecką aż do ul. Białostockiej. Miejscowość wchodziła w skład parafii kościoła św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Gdańsku. Około 1400 roku we wsi pojawiła się druga karczma.
W 1410 roku wieś nadał Głównemu Miastu Gdańsk polski król Władysław Jagiełło. W 1433 uległa zniszczeniu w wojnie husyckiej. Odbudowując ją w 1445 roku mieszkańcy zrezygnowali z łąk w Krępcu. Od 1454 roku była własnością Głównego Miasta Gdańska z nadania króla Kazimierza Jagiellończyka. Po wojnie trzynastoletniej Rada Miejska Gdańska wypuszczała miejscowość w dzierżawę gdańszczanom. W 1577 podczas wojny Gdańska z królem Polski Stefanem Batorym po raz kolejny uległa zniszczeniu. W 1588 roku miały miejsce spory mieszkańców Zakoniczyna z mieszkańcami Ujeściska, w związku z czym zabroniono im przejazdu do Gdańska przez Ujeścisko.
Burzliwe czasy wojen i rozwoju
XVII wiek był znakiem rozwoju miejscowości. Znalazła się w niej między innymi kaplica ewangelicka, szkoła, a także karczma. Dzięki uzyskanej w 1647 roku zgodzie Rady Miejskiej Gdańska, w 1663 ukończono budowę kościoła ewangelicki pw. św. Jerzego. Stanął on przy skrzyżowaniu dzisiejszej ulicy Warszawskiej z Cedrową, pomiędzy dawnym cmentarzem ewangelickim a dzisiejszą przychodnią. Sam budynek, w którym dziś mieści się wspomniana przychodnia pełnił pierwotnie funkcję pastorówki.
Początek XIX wieku nie był spokojnym okresem w historii Ujeściska. W 1807 roku na tym terenie toczyły się walki wojsk napoleońskich z Prusakami. W wyniku walk na przykościelnym cmentarzu, którego ruiny znajdują się przy ul. Cedrowej, pochowano ppłk. Antoniego Parysa oraz wielu polskich żołnierzy poległych podczas oblężenia Gdańska. Z mającymi tutaj miejsce walkami mają związek nazwy okolicznych wzgórz: Wzgórze Armatnie, Kozacza Góra oraz Luziy.
W 1835 roku wieś składała się z 37 domów zamieszkiwanych przez łącznie 338 mieszkańców. W tym samym roku przestała należeć do Gdańska i przeszła pod zarząd pruskiego Skarbu Państwa i w granice powiatu Gdańskiego. W 1848 roku znajdowały się tutaj już 92 budynki zamieszkiwane przez 687 osób. W 1880 mieszkańców było już 898. We wsi były dwie szkoły, w tym jedna przy obecnej ulicy Kartuskiej, wiatrak zbożowy, a także cegielnia w Pieklisku. XX wiek to dalszy wzrost liczby zabudowań i mieszkańców. W 1919 roku było ich 886, w 1923 896, a w 1929 wieś liczyła 990 mieszkańców.
Niemiecka mapa okolic Gdańska z 1933 roku
W okresie II Wojny Światowej Niemcy planowali urządzenie na Ujeścisku zabudowy mieszkaniowej dla 10-15 tysięcy osób. Z związku z owymi planami 26 marca 1942 wieś włączono w granice administracyjne Gdańska. Ten stan nie trwał jednak długo, bo zakończeniu wojny władze polskie nie uznały przynależności Ujeściska do Gdańska, przez co pozostało znów niezależną wsią. Przed zakończeniem wojny w 1945 zniszczeniu uległ kościół św. Jerzego, którego już nigdy nie odbudowano, a jego miejsce zajmuje dziś warsztat samochodowy.
Ujeścisko w Polsce, Ujeścisko w Gdańsku
1 stycznia 1973 roku tereny Ujeściska zostały ponownie włączone w granice administracyjne miasta Gdańska. Wcześniej, w 1954 roku do miasta przyłączono tak zwane Nowe Ujeścisko, czyli obecne Wzgórze Mickiewicza. W 1979 roku przy ulicy Łostowickiej powstał nowy cmentarz komunalny, błędnie nazwany łostowickim. Błędnie nazwana jest również ulica Łostowicka, bowiem jej niemiecka nazwa brzmiała Wonneberger Strasse, czyli ulica Ujeściska. Od 1981 roku postępowała dalsza rozbudowa dzielnicy. To wtedy dzisiejsza Spółdzielnia Mieszkaniowa „Ujeścisko” (dawniej Spółdzielnia Mieszkaniowa Budowy Osiedla Społecznego) rozpoczęła budowę niskopiętrowych bloków przy ulicy Łódzkiej.Szczególny rozwój budownictwa mieszkaniowego na Ujeścisku przypadł na lata 90. XX wieku i trwa aż do dzisiaj. Oprócz zabudowy mieszkaniowej powstały także punkty handlowo – usługowe, takie jak Park Handlowy Ujeścisko, pomiędzy ulicą Warszawską a Piotrkowską. Przy ulicy Człuchowskiej wybudowano nowoczesną Szkołę Podstawową nr 12. W latach 2005 - 2011 wzniesiono nowy kościół pw. św. Ojca Pio. Do 2022 roku planowane jest wybudowanie całorocznego lodowiska w okolicy al. Pawła Adamowicza. Mieszkańcy dzielnicy mają do dyspozycji tereny rekreacyjne, na które składają się m.in. zbiorniki retencyjne zlokalizowane przy ul. Człuchowskiej oraz przy skrzyżowaniu ulic Warszawskiej i Łódzkiej.
Od lat wraz z rozbudową dzielnicy rośnie zapotrzebowanie na jej obsługę transportową. Obecnie docierają tutaj linie autobusowe 115, 118, 120, 156, 164, 174, pozwalające dotrzeć bezpośrednio m.in. do centrum miasta, do Wrzeszcza, na Szadółki, Siedlce, a także do Otomina i Starej Piły. Codzienne korki na ul. Warszawskiej i al. Havla czynią jednak transport autobusowy zawodnym i ulegającym znacznym spóźnieniom.
Problemy transportowe mają rozwiązać planowane trasy tramwajowe. Pierwsza z nich, prowadząca z centrum przez Piecki-Migowo i kończąca się przy skrzyżowaniu ulic Warszawskiej, Pawła Adamowicza i Jabłoniowej, zostanie otwarta w maju 2020 roku Druga z nich, łącząca wspomnianą pętlę z aleją Havla na wysokości przystanku „Przemyska” powinna powstać do połowy 2021 roku. Obecnie trwa przetarg, w wyniku którego miasto wyłoni wykonawcę jej budowy. W przyszłości wzdłuż tej planuje się również budowę dwujezdniowej ulicy Nowej Warszawskiej. Planowane inwestycje transportowe z pewnością poprawią dojazd obecnych mieszkańców Ujeściska do centrum, a także będą stymulowały dalszy rozwój dzielnicy i napływanie kolejnych mieszkańców.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.