Matarnia, Osowa i Kokoszki – to właśnie te 3 dzielnice są gwoździem programu w siódmej odsłonie wystawy plenerowej z cyklu „Historie Gdańskich Dzielnic”. Podczas przygotowywania tej wystawy Muzeum Gdańska postanowiło połączyć siły z mieszkańcami, aby zaprezentować jak najlepszą ekspozycję. Dzięki temu udało się zebrać wiele fotografii z prywatnych zbiorów gdańszczanek i gdańszczan (około 170 fotografii) – co stanowi około połowę wszystkich zdjęć, jakie będzie można zobaczyć na wystawie.
[news:1218788]
Muzeum i ludzie, czyli jak razem promować historię
- Kokoszki, Matarnia i Osowa, jak kilka innych dzielnic, świętują w tym roku 50-lecie włączenia ich w granice administracyjne Gdańska. Na prośbę i we współpracy z radami tych dzielnic postanowiliśmy przyłączyć się do ich jubileuszów, poprzez przybliżenie historii w ramach „Historii Gdańskich Dzielnic”. o największy obszar objęty projektem. Mowa tu o ponad 48 hektarach powierzchni, którą zamieszkiwali i użytkowali ludzie począwszy od epoki neolitu aż po czasy współczesne. Dla porównania największa dzielnica w Gdańsku, Wyspa Sobieszewska, obejmuje prawie 36 hektarów – mówi Rita Brzezińska z Muzeum Gdańska, koordynatorka tegorocznej edycji projektu.
Jednak nie wszystkie materiały, które udało się zdobyć będzie można zobaczyć na wystawie. Część z nich wykorzystano do książkowego wydania Historii Gdańskich Dzielnic, 7 tomu, który ma się ukazać 2025 roku.
Na wystawie można podziwiać zdjęcia z między innymi: Archiwum Państwowego w Gdańsku, Biblioteki Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk czy też Kosycarz Foto Press.
Historia zachodnich rubieży Gdańska
Na wystawie plenerowej będzie można uzupełnić swoją wiedzę o historii każdej z przedstawionych dzielnic. Przykładowo, początki Osowy sięgają 1223 roku, co czyni ją najstarszą z omawianej trójki. Kiedyś na jej terenie znajdowała się wieś Barniewice. Nieco później na karty historii wchodzi Matarnia. Jej początki łączone są z nadaniem w 1283 roku Wielkiego Chojna.Nieco bardziej zagmatwana jest geneza Kokoszek. Pierwotnie w miejscu tej dzielnicy położona była wieś Choyno (która, jak w przypadku dwóch powyższych, należała do oliwskich cystersów). Kokoszki, których nazwa pochodzi od rodu Kokoszków, powstały dopiero podczas odbudowy zniszczeń, jakie powstały podczas wojny trzynastoletniej w latach 1453-1466.
Dwór w Bysewie po przebudowie, 1910 r. Mat. Architekt Danzig Berlin 1925
Kolejne lata przyniosły dla tych oraz wielu innych dzielnic ogromny rozwój, a także liczne zmiany, Dzięki sprzyjającym okolicznościom Kokoszki, Osowa oraz Matarnia szczególnie rozwinęły się na przełomie XVIII i XIX wieku. Omawiane dzielnice miały również swój udział w układach granic państwowych.
- W XIX i XX wieku te trzy obszary miały charakter graniczny. W okresie funkcjonowania I Wolnego Miasta Gdańska (1807–1814) fragment jego zachodniej granicy przebiegał na rzece Strzelence, oddzielając tym samym tereny części dzisiejszej Osowy, m.in. Barniewice i Wysoką, które znalazły się poza jego terytorium. Po kongresie wiedeńskim w 1815 roku wszystkie tereny obecnych dzielnic znalazły się ponownie w granicach państwa pruskiego. Sytuacja uległa zmianie sto lat później, kiedy to na mocy traktatu wersalskiego powstało II Wolne Miasto Gdańsk (1920–1939). Jeszcze przed wytyczeniem jego granic, na przełomie 1919 i 1920 roku, w lokalach gastronomicznych odbywały się liczne demonstracje popierające koncepcję włączenia okolicznych wsi do państwa polskiego. Powstałe 15 listopada 1920 roku II Wolne Miasto Gdańsk objęło swoim terytorium Złotą Karczmę oraz Karczemki – wyjaśnia Rita Brzezińska.
Dodatkowo podczas wystawy plenerowej będzie można prześledzić dzieje kolei kokoszkowskiej, obozu jenieckiego Stalag XX A Burggraben, na miejscu którego od 13 września 1944 roku działał podobóz KL Stutthof.
Jesień z historią dzielnic
Zakończenie wakacji rozpocznie cykl „dzielnicowych wykładów”, którym towarzyszyć będzie zapowiedź 7 tomu Historii Gdańskich Dzielnic. Szczegółowy program spotkań będzie dostępny we wrześniu.Wystawę plenerową można zwiedzać od 17 czerwca, znajduje się ona przy ulicy Stokłosy 1. Spacer dla uczestników wernisażu poprowadzi Piotr Mazurek, prezes Towarzystwa Przyjaciół Gdańska.
Wystawa będzie prezentowana w omawianych dzielnicach w następujące dni:
- 17-21.06.2023 – Kokoszki – Szkoła Podstawowa nr 83, ul. Stokłosy 1
- 22.06-21.07.2023 – Kokoszki – Pozytywna Szkoła Podstawowa im. Arkadiusza Arama Rybickiego, ul. Azaliowa 18
- 22.07-15.09.2023 – Osowa – Park Chirona
- 16.09-30.10.2023 – Matarnia – Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 9, ul. mjr. Słabego 6.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.