Pomorska rzeczywistość ujawnia, że problem przemocy domowej dotyka wielu rodzin, często w miejscach, które z zewnątrz wyglądają zupełnie zwyczajnie. Statystyki i profile ofiar pokazują, że nikt nie jest całkowicie bezpieczny.
Skala przemocy w województwie pomorskim
Samorząd Województwa pomorskiego przedstawił raport na temat sytuacji osób doznających przemocy domowej w regionie. Badanie objęło wszystkie 123 gminy województwa, a dane były zbierane anonimowo, głównie na podstawie informacji z Niebieskich Kart.
W 2023 roku w Pomorskiem wypełniono 3,4 tysiąca formularzy Niebieskiej Karty, co oznacza wzrost o 10 procent w porównaniu z rokiem poprzednim. Najczęściej zgłaszana była przemoc psychiczna (3663 przypadki), następnie przemoc fizyczna (2989), uszkodzenia ciała (1333), inne formy przemocy (1286), przemoc ekonomiczna (644), przemoc seksualna (194), a najrzadziej – zaniedbanie (143). W ponad 85 procentach przypadków występowały różne formy przemocy jednocześnie.
Kto pada ofiarą przemocy? Profil ofiary według raportu
Raport przygotowany przez dr. Mateusza Rutkowskiego ujawnia, że najczęściej ofiarami przemocy domowej są kobiety – stanowią one 63,4 procent wszystkich przypadków, natomiast sprawcami są głównie mężczyźni – aż w 86,6 procent zgłoszeń. W relacjach rodzinnych przemoc najczęściej stosowana jest przez partnera lub małżonka, rzadziej przez rodziców, dzieci czy inne osoby z najbliższego otoczenia. W liczbach oznacza to, że w przypadku ponad 2,7 tysiąca sprawcą był współmałżonek lub partner, a w kilkuset przypadkach przemoc stosowali rodzice lub dzieci.
Co szczególnie interesujące, typowa ofiara przemocy psychicznej to osoba w wieku produkcyjnym, aktywna zawodowo, finansowo samodzielna, mieszkająca z partnerem i dziećmi, w dobrym stanie zdrowia. Z raportu wynika, że przemoc dotyka także osoby, które z zewnątrz wydają się funkcjonować „normalnie” i prowadzić stabilne życie rodzinne i zawodowe. To pokazuje, że przemoc domowa nie wybiera ofiar według statusu społecznego, wykształcenia ani sytuacji materialnej.
Dane raportu dodatkowo wskazują, że różne formy przemocy – psychiczna, fizyczna, ekonomiczna czy seksualna – często nakładają się na siebie, co sprawia, że codzienne funkcjonowanie ofiar staje się wyjątkowo trudne, a wsparcie musi być kompleksowe i wielowymiarowe. Takie informacje pomagają przełamywać stereotypy o przemocy, pokazując, że zagrożenie może dotknąć każdego, niezależnie od pozornie stabilnego życia i dobrego stanu zdrowia.
Gdzie najczęściej dochodzi do przemocy
Według raportu przygotowanego przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej, w 2023 roku w województwie pomorskim wszczęto 5037 procedur „Niebieskiej Karty”, obejmujących wszystkie jednostki odpowiedzialne za interwencję, niezależnie od instytucji, która procedurę rozpoczęła. Dla porównania dane ministerialne wskazują, że same podmioty pomocy społecznej wszczęły 129 768 procedur, co pokazuje różnicę wynikającą z zakresu sprawozdawczości.
W perspektywie terytorialnej najwięcej procedur odnotowano w Gdańsku – 932 przypadki, co stanowi 18,5 procent wszystkich procedur w województwie. Wysoko znalazł się również powiat kartuski z 323 procedurami, plasując go na czwartym miejscu w regionie. Najmniej procedur odnotowano w Sopocie – zaledwie 70, czyli 1,4 procent wszystkich przypadków.
foto. scren/raport: "Sytuacja osób doznających przemocy domowej w województwie pomorskim w 2023 roku."
Raport zaznacza jednak, że sama liczba wszczętych procedur nie odzwierciedla w pełni skali przemocy w danej gminie. „Może natomiast świadczyć o sytuacji społecznej rozumianej jako poziom wrażliwości i reagowania na zjawisko przemocy czy o skuteczności interwencji podejmowanych przez służby uprawnione do wszczęcia opisywanej procedury. W każdym z tych przypadków, wnioski należy wysnuwać ostrożnie i traktować je bardziej jako poszlaki do dalszej eksploracji niż gotowe tezy” – podkreśla autor raportu.
Najczęstsze formy przemocy w Pomorskiem
Raport pokazuje, że w województwie pomorskim najczęściej występują:
- Przemoc psychiczna – 3663 przypadki
- Przemoc fizyczna – 2989 przypadków
- Uszkodzenia ciała – 1333 przypadki
- Przemoc ekonomiczna – 644 przypadki
- Przemoc seksualna – 194 przypadki
- Zaniedbanie – 143 przypadki
Różne rodzaje przemocy często nakładają się na siebie, co sprawia, że interwencja i wsparcie muszą być kompleksowe.
Gdzie szukać pomocy i wsparcia
Osoby doświadczające przemocy nie są pozostawione same sobie. Pomoc można uzyskać między innymi w:
- Policji i prokuraturze – gdzie wszczynana jest procedura Niebieskiej Karty
- Ośrodkach pomocy społecznej
- Centrach interwencji kryzysowej i powiatowych centrach pomocy rodzinie
Dostępne są również całodobowe, anonimowe linie telefoniczne:
- Feminoteka – 888 88 33 88
- Niebieska Linia – 800 120 002
Zgłoszenie przemocy to pierwszy krok do przerwania spirali krzywdy i uzyskania realnego wsparcia psychologicznego, prawnego i socjalnego.
Dlaczego warto znać raport o przemocy domowej
Raport obejmuje wszystkie 123 gminy województwa pomorskiego i przedstawia pełniejszy obraz problemu. Autor zwraca uwagę na utrzymujące się stereotypy, które utrudniają walkę z przemocą. Często bagatelizuje się przemoc wobec kobiet, a doświadczenia mężczyzn spotykają się z brakiem zrozumienia, co sprawia, że rzadziej zgłaszają swoje problemy.
Dokument pomaga przełamywać krzywdzące przekonania i lepiej reagować w sytuacjach, gdy ktoś bliski doświadcza przemocy.
Komentarze (0)