Skąd biorą się opady gradu?

Czym są grad i gradobicie?

Według definicji gradobicie jest nazwą gwałtownych opadów gradu powodujących zniszczenie sadów oraz zasiewów. Jednak potrafią one spowodować znacznie więcej szkód, takich jak uszkodzenia karoserii samochodu lub dachów czy elewacji budynków mieszkalnych i gospodarczych. Czym więc jest grad, skoro potrafi uczynić tak wiele?

Gradziny i gradowiny

Grad jest opadem atmosferycznym, który nie składa się z kropel wody ani płatków śniegu, lecz z bezkształtnych bryłek lodu nazywanych gradzinami lub gradowinami. Powstają one z chmur burzowych typu cumulonimbus. Jeśli są niewielkie, nie stanowią większego zagrożenia, jednak inaczej wygląda to, gdy z nieba z ogromną siłą i intensywnością spadają duże kulki lodu. W takiej sytuacji lepiej nie wychodzić z domu i z odpowiednim wyprzedzeniem zabezpieczyć przedmioty znajdujące się na zewnątrz. Specjaliści zalecają także zamknięcie drzwi i okien oraz odłączenie domowych sprzętów od prądu.

Od czego zależy rozmiar kul gradowych?

Gradziny mogą osiągać średnicę kilku lub nawet kilkunastu centymetrów. Zależy to przede wszystkim od wilgotności chmury burzowej oraz tego, na jakiej wysokości ona powstała. Kule lodowe spadają na powierzchnię ziemi pod wpływem swojego ciężaru. Dlatego im większe rozmiary one osiągają, tym większa jest siła, z jaką gradziny uderzają w podłoże. 

Jak powstają lodowe bryły?

Początkowe etapy powstawania gradu przypominają proces tworzenia się deszczu. Woda paruje z powierzchni ziemi pod wpływem ciepła, a ogrzane powietrze unosi parę wodną do góry. Temperatura spada wraz z wysokością, dlatego gaz sukcesywnie się skrapla. W okolicach 15 kilometrów nad ziemią zaczyna zamarzać, a jeszcze wyżej cząsteczki lodu i śniegu łączą się w większe kule. Pod wpływem siły ciężkości stopniowo opadają. Niestety to nie koniec tego procesu. Zbliżające się w stronę ziemi kule śniegowe otaczane są zamarzającą na bieżąco wodą. Tak właśnie powstaje grad, którego gwałtowne opady nazywa się gradobiciem.

Jakie warunki sprzyjają opadom gradu?

Mimo że grad składa się z lodu, jego opady najczęściej występują w okresie letnim. Warto pamiętać, że wysoka temperatura sprzyja burzom i gradom. W takich warunkach występuje wzmożone parowanie wody, a ogrzane powietrze sprawia, że para wodna z większą prędkością unosi się na odpowiednie wysokości, na których powstają bryłki lodu. Zupełnie inaczej wygląda to zimą. Co ciekawe, latem gradobicia spodziewać się można najczęściej o najgorętszych porach dnia, czyli między godziną 15.00 a 19.00.