Dotychczas przepisy ustawy o jawności cen obowiązywały tylko dla inwestycji, których sprzedaż rozpoczęła się po 11 lipca 2024 roku. Od 11 września obowiązek ten dotyczy wszystkich projektów – niezależnie od momentu rozpoczęcia sprzedaży. Deweloperzy muszą publikować ceny ofertowe aż do momentu sprzedaży lokalu, aktualizując je w dniu każdej zmiany. Dzięki temu kupujący uzyskają pełen wgląd w zmieniające się cenniki.
Szczegółowe wymagania dotyczące publikowanych informacji
Ustawa nakłada na deweloperów obowiązek udostępniania:
- ceny metra kwadratowego powierzchni użytkowej,
- cen mieszkań, domów oraz pomieszczeń przynależnych, takich jak komórki lokatorskie czy miejsca postojowe,
- wszystkich dodatkowych kosztów, które nabywca poniesie na rzecz dewelopera,
- historii zmian cen lokali.
Informacje te muszą być łatwo dostępne i jednoznacznie powiązane z konkretną inwestycją. Publikacja danych w portalach ogłoszeniowych lub na stronach pośredników nie spełnia wymagań ustawy.
Reakcja branży i opinia PZFD
Polski Związek Firm Deweloperskich zaznacza, że jawność cen była popierana przez branżę od początku, a wielu deweloperów publikowało cenniki jeszcze przed wejściem w życie przepisów.
„Klienci doceniają, gdy wszystkie informacje są od razu dostępne. Dobrze, że od 11 września cała branża zacznie działać według jednolitych zasad, które ułatwią kupującym porównywanie ofert i podejmowanie świadomych decyzji” – podkreśla radca prawny Przemysław Dziąg, zastępca dyrektora generalnego PZFD w rozmowie z Portalem Samorządowym.
Obowiązek raportowania do portalu dane.gov.pl
Nowe przepisy wymagają także przesyłania danych o cenach ofertowych do rządowego portalu dane.gov.pl. Związek branżowy wspólnie z wiceministrem cyfryzacji Michałem Gramatyką opracował wytyczne raportowania, aby zachować spójność i czytelność danych.
„Od początku sygnalizowaliśmy, że przepisy zostały napisane w sposób niejednoznaczny i wymagają doprecyzowania. Związek wspólnie z wiceministrem cyfryzacji przygotował wytyczne, jak raportować ceny, aby zachować spójność i czytelność danych. Jednak wciąż potrzebne są przepisy wykonawcze, które wprowadzą jednolite standardy raportowania” – wyjaśnia Przemysław Dziąg.
Ministerstwo Cyfryzacji zapowiada, że na portalu dane.gov.pl pojawi się nowa kategoria „deweloperzy”, umożliwiająca łatwe filtrowanie informacji o cenach ofertowych mieszkań i domów.
Nowe przepisy nie obejmują lokali usługowych przeznaczonych pod działalność handlową, usługową lub biurową, ani lokali przeznaczonych pod najem krótkoterminowy, takich jak aparthotele czy condo-hotele.
Możliwy wpływ na ceny i politykę sprzedażową
Według PZFD obowiązek ujawniania cen ofertowych nie powinien wpłynąć na średnie ceny transakcyjne, jednak może zmienić strategię sprzedażową deweloperów.
„Możliwe, że zaobserwujemy spadek średnich stawek ofertowych, wynikający ze zmian w strategiach sprzedaży. Obecnie wiele firm przyciąga klientów rabatami. Po 10 września część deweloperów może jednak zrezygnować z takich mechanizmów na rzecz bezpośredniego korygowania cenników. To mogłoby obniżyć średni poziom cen ofertowych, bez większego wpływu na ostateczne transakcje” – podkreśla Przemysław Dziąg.
Dziąg dodaje: „Nie można też wykluczyć odmiennego scenariusza. Sama perspektywa wysokich kar przewidzianych w ustawie może skłonić niektóre firmy do ostrożniejszego podejścia. W efekcie zamiast obniżek mogą pojawić się podwyżki, traktowane jako bufor bezpieczeństwa. Jak faktycznie zachowa się rynek, okaże się w ciągu najbliższych tygodni.”
Kolejny etap – Portal DOM
Równolegle trwają prace nad projektem nowelizacji przewidującym powstanie Portalu DOM. Ma on gromadzić dane o rzeczywistych cenach sprzedanych mieszkań i domów wraz z parametrami, takimi jak powierzchnia. Portal obejmie zarówno rynek pierwotny, jak i wtórny, co pozwoli klientom oraz analitykom uzyskać pełny obraz transakcji i porównać ceny ofertowe z cenami sprzedaży.
Komentarze (0)